Công ước Hà Nội: Bước ngoặt toàn cầu trong cuộc chiến

Việt Nam trở thành tâm điểm trong cuộc chiến chống tội phạm mạng toàn cầu

*Công ước Hà Nội của Liên Hợp Quốc đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong hợp tác quốc tế chống tội phạm mạng*

Ngày 25/10, lễ mở ký Công ước của Liên Hợp Quốc (LHQ) về chống tội phạm mạng – gọi tắt là Công ước Hà Nội chính thức khai mạc tại Hà Nội, kéo dài đến ngày 26/10. Sự kiện được xem là một cột mốc lịch sử, mở ra giai đoạn mới trong hợp tác quốc tế về an ninh mạng, đặc biệt trong bối cảnh các hình thức tội phạm kỹ thuật số và lừa đảo tài sản số đang gia tăng nhanh chóng trên toàn cầu.

Công ước Hà Nội gồm 9 chương với 71 điều khoản, thiết lập nền tảng pháp lý toàn diện để phòng chống, điều tra và xử lý tội phạm mạng xuyên biên giới.

Nội dung nổi bật: Hình sự hóa các hành vi tấn công và gian lận mạng

Theo nội dung Công ước, các quốc gia thành viên phải hình sự hóa các hành vi xâm nhập trái phép hệ thống ICT (công nghệ thông tin và truyền thông), gian lận trực tuyến, phát tán mã độc, bóc lột trẻ em qua mạng, và đặc biệt là rửa tiền từ tài sản phi pháp.

Ngoài ra, Công ước còn thiết lập cơ chế hợp tác quốc tế chặt chẽ, bao gồm điều tra, dẫn độ, chia sẻ dữ liệu, truy xuất thông tin điện tử và bảo vệ quyền con người trên không gian mạng.
Mỗi quốc gia ký kết phải chỉ định đầu mối liên lạc 24/7 để hỗ trợ xử lý tình huống khẩn cấp, cũng như xác định tội phạm mạng là hành vi có thể dẫn độ, nhằm ngăn chặn việc tội phạm trốn tránh pháp luật bằng cách vượt biên giới.

Việt Nam khẳng định vai trò trung tâm trong an ninh mạng toàn cầu

Theo TS Jeff Nijsse, giảng viên cao cấp ngành Kỹ thuật phần mềm tại Đại học RMIT Việt Nam, việc Hà Nội được chọn làm nơi tổ chức lễ mở ký Công ước thể hiện vị thế chiến lược của Việt Nam trong hợp tác quốc tế về an ninh mạng.

“Việc được chọn làm địa điểm tổ chức không chỉ là vinh dự mà còn cho thấy Việt Nam đang trở thành quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực,” TS Nijsse nhận định.

Ông cũng nhấn mạnh, Việt Nam đã vươn lên nhóm dẫn đầu thế giới trong bảng Chỉ số An ninh mạng toàn cầu (GCI) 2024 với số điểm gần tuyệt đối – minh chứng cho năng lực bảo mật và hạ tầng an ninh số ngày càng hiện đại.

Đọc thêm: Việt Nam xây dựng thành công 6 blockchain Layer-1 sau 10 tháng triển khai Mạng Đa Chuỗi Quốc Gia

Lần đầu tiên, tài sản số được đưa vào khung pháp lý quốc tế

Một trong những điểm mới mang tính đột phá của Công ước Hà Nội là việc chính thức đưa tài sản số (virtual asset) vào phạm vi định nghĩa tài sản.

Theo TS Nijsse, đây là bước tiến mang tính thời đại, vì nó giúp xóa bỏ sự mơ hồ pháp lý về tiền mã hóa trong các hiệp ước trước đây.
“Việc công nhận tài sản số trong Công ước sẽ giúp các cơ quan thực thi pháp luật truy vết, tịch thu tiền mã hóa bị sử dụng cho mục đích phạm pháp như ransomware, lừa đảo đầu tư, hay rửa tiền xuyên biên giới,” ông nói.

Cách tiếp cận này giúp tăng tính minh bạch và khả năng hợp tác giữa các quốc gia, đồng thời gửi đi thông điệp mạnh mẽ: tiền mã hóa không thể là vùng xám cho tội phạm mạng lợi dụng.

Bước tiến lớn cho môi trường số an toàn và hợp pháp

Công ước Hà Nội được giới chuyên gia đánh giá là cú hích quan trọng để thiết lập trật tự mới cho không gian mạng toàn cầu – nơi công nghệ phát triển song hành cùng luật pháp và đạo đức.
Với sự kiện này, Việt Nam không chỉ thể hiện vai trò chủ động trong ngoại giao số, mà còn khẳng định vị thế một trung tâm an ninh mạng mới nổi tại châu Á.

Việc các điều khoản của Công ước đi vào thực thi sẽ mở ra kỷ nguyên mới cho quản trị tài sản số, nơi niềm tin, pháp lý và công nghệ cùng hội tụ để bảo vệ người dùng và hệ thống tài chính kỹ thuật số toàn cầu.

Đọc thêm: